Joram Roukes

Een kunstzinnige kennismaking met het werk van



Joram Roukes

Workumer krant Friso

dinsdag 17 oktober 2023

Het opschrift ‘DreamCourts’ op een busje was me al een paar keer opgevallen. Dat busje stond soms geparkeerd voor de ‘Noarderburch’ of ik zag het op een parkeerterrein daar niet ver vandaan. En toen hoorde ik dat een Workumer kunstenaar een muurschildering zou maken. Je zou hem aan het werk kunnen zien vanaf de Spoardyk. Ik zag hem inderdaad daar op een steiger staan en ook dat busje stond er. Een goed moment om een afspraak te maken.

Een paar weken later stond ik op de stoep van Noard 89. Tijd dus om aan Joram te vragen wat hij bedoelde met ‘DreamCourts’. Zijn antwoord was even eenvoudig als verrassend: ‘Samen met een vriend maak ik ‘schilderijen’ op basketbalvelden, en dat noemen we ‘droompleinen’. Ik denk dat hij op mijn gezicht een vraagteken zag want hij ging verder: ‘Die vriend – ook kunstenaar – was evenals ik basketbal liefhebber. Toen het Corona werd kregen we geen opdrachten meer. We bedachten toen dat die saaie basketbalvloeren best een mooie afbeelding konden gebruiken. Dat doen we nu regelmatig. De naam ‘DreamCourts’ zegt iets over onze droom en geeft tegelijkertijd vorm aan de dromen, de passie van jongeren. We willen veilige en aantrekkelijke, gemeenschappelijke plekken creëren door middel van het beschilderen van outdoor basketbalvelden. Bijzonder is dat de ‘Johan Cruyff foundation’ ons ook ontdekte, voor hen hebben we nu ook op verschillende speelveldjes een mooie afbeelding gemaakt.’

‘Nu ik weet wat dat woord voor je betekent ben ik natuurlijk ook nieuwsgierig naar jou als persoon. Die muurschildering heeft je hier wat bekendheid gegeven, maar daarvoor waren er niet veel mensen die je kenden.’
‘Dat is ook niet zo vreemd’, zo reageerde Joram, ‘ongeveer een jaar geleden zijn we hier gekomen en dat is omdat Emilie en ik ruim vier jaar geleden verliefd waren geworden op Workum. Dat gebeurde toen we ons vanuit Amsterdam in Friesland oriënteerden op een nieuwe woonplek. We zijn in diverse plaatsen geweest en in Workum wisten we beide dat we hier graag wilden wonen. Het enige wat we nog moesten doen was flink sparen.’ Terwijl Joram dit vertelde was duidelijk te zien hoe blij ze beide waren dat ze deze ‘droom’ waar hadden kunnen maken.

‘We kennen je nu dus vanwege de Workumer muurschildering en je vertelde over de versiering van basketbal- en andere speelvelden, is dat jouw werk?’ ‘Nee hoor, ik ben in 2006 aan de kunstacademie van Groningen afgestudeerd op werk zoals ik graag bij dit gespreksverslag wil laten zien. Dit schilderij heb ik genoemd ‘Renaissance Party’. Ik speel op mijn schilderijen met allerlei elementen uit de geschiedenis, de populaire cultuur en uit persoonlijke ervaringen. Daar maak ik een collage van waarin ik mijn ‘verhaal’ vertel.’
‘Heb je deze manier van werken altijd gehad?’ ‘Eigenlijk heb ik altijd zo gewerkt. De meeste docenten op de academie hadden daar moeite mee en dat maakte me toen erg onzeker. Ik probeerde me te veranderen, maar daar voelde ik me niet goed bij. Gelukkig was er één docent die zei: ‘Jouw manier van werken hoort bij jou, ga daar mee door. Deze Kinke Kooi is voor mij heel belangrijk geweest. Vanaf dat moment voelde ik me zekerder van mezelf, uiteindelijk ben ik heel goed afgestudeerd.’

‘En wat is daarna gebeurd, je vertelde dat je veel exposities hebt gehad. Die krijg je niet zomaar want galerieën kenden je immers nog niet.’ ‘Dat is heel bijzonder gegaan. De kunstrecensent van de NRC had mijn afstudeerpresentatie gezien en daar lovend over geschreven. Een paar jaar later kreeg ik een stipendium van het Mondriaanfonds en daarmee ben ik naar New York gegaan. Daar heb ik gewoond en gewerkt en ook in Los Angeles. Van het één kwam het ander, na een expositie in New York kwamen er exposities in Londen en Kopenhagen. Die galerieën verwachtten vervolgens regelmatig nieuwe schilderijen, maar dan wel in dezelfde stijl. Dat maakte dat ik steeds minder plezier in mijn werk kreeg, ik kon me nauwelijks meer ontwikkelen terwijl ik ondertussen ook begonnen was met muurschilderingen. Daar beleefde ik veel aan omdat het me als het ware terugbracht bij de tijd dat ik graffiti maakte. Toen Corona kwam was dat achteraf heel fijn voor me want geplande exposities werden afgezegd.’

‘Ik begrijp het, zo komen we weer terug bij het begin over jullie ‘DreamCourts’. En we zijn ook weer bij die muurschildering waarin jij jouw liefde voor de natuur laat zien. Trouwens wat me daar opviel was dat jij, die overal op de wereld hebt gewoond en gewerkt, nerveus was toen je daar bij die muur een toespraakje moest houden. Je zei dat dit was omdat je nu een muurschildering hebt gemaakt in de plaats waar je zelf ook woont.’ ‘Ik kan je gerust stellen, we zijn nu een aantal weken verder en ik denk dat iedere Workumer de afbeelding langs de Spoardyk erg waardeert.’
Het is een terechte herinnering aan de tijd dat Hinne Smid († 2005) zijn bijzondere watervogels uit verschillende landen, verzorgde in de vijvers van Mariënacker.