Ruim een jaar geleden stond er opeens een bordje in de etalage van Súd 6. Het was duidelijk dat er nieuwe bewoners waren gekomen, maar wie het waren en wat ze wilden dat was raadselachtig. De komst van Spooneyworld werd aangekondigd. Ik weet nog dat ik dacht: ja, het Engelse woord spoon betekent lepel, maar wat ik me bij een ‘lepelwereld’ moet voorstellen weet ik niet. Op dat moment gingen mijn gedachten niet verder, maar de aandacht was gewekt.
Stapsgewijs werd mijn nieuwsgierigheid bevredigd. Eerst kwamen er ‘beeldjes’ in de etalage. Ze waren gemaakt van de meest wonderlijke materialen. Je kon wel zien dat er een speelse en creatieve geest in de voormalige kapperszaak was komen wonen. Maar wie maakt er nou een ‘speelgoedbeeldje’ van een blokje hout en een paar lepels? En wat wil je daar dan vervolgens mee? Toen ik dan ook op een gegeven moment het bordje ‘open’ bij de deur zag, was dat een uitnodiging om onmiddellijk even binnen te stappen. Wat ik zag overtrof wat ik tot dan toe had bedacht, eerlijk gezegd overweldigde het me op dat moment. Zoiets zei ik ook tegen de meneer die halverwege zat te werken. Hij keek me glimlachend aan en zei: ‘Komt u gerust een keertje terug. Het mogen ook best twee of drie keertjes zijn, dan kunt u het op u in laten werken. En het is echt vrijblijvend hoor!’
Dat heb ik gedaan en inmiddels ben ik wel een beetje vertrouwd geraakt met wat Botas maakt. Wat blijft is mijn verbazing dat je deze wonderlijke sculpturen kunt maken met dat eenvoudige materiaal. Dat was dan ook mijn voor de hand liggende vraag: ‘John wil je me allereerst vertellen hoe je er toe gekomen bent om met dit materiaal te gaan spelen.’
‘Dat zeg je goed’, begon John (alias Botas), ‘al heel jong verzamelde ik van alles. Onderweg van school naar huis vond ik allerlei dingetjes: stukjes hout, lollystokjes, een stukje draad enz. Daar kwam als vanzelf de gedachte bij: wat kan ik hiermee. Omdat mijn levensomstandigheden zo waren dat ik geen vriendjes mee naar huis kon nemen, ging ik die vriendjes zelf maar maken. Ik ging met ze naar mijn fantasiewereld, naar het circus of op vakantie, terwijl ik in werkelijkheid nooit ergens naar toe ging. Ik groeide op met om me heen angst en wantrouwen. Daar kon ik me van losmaken door mijn eigen vriendjes te creëren. Gelukkig heb ik daardoor mijn opgewektheid en spontaniteit behouden.’
Renske – partner van Botas – had zich tot nu toe niet in ons gesprek gemengd, maar op dit moment zei ze: ‘Het beeld dat je hebt gekozen voor de foto staat eigenlijk symbool voor dat levensgevoel van vrijheid.’ ‘Het heet daarom ook peacekeeper’, voegde Botas er aan toe.
‘Vrijheid en vrede zijn woorden die bij elkaar horen, ik zie dat je de foto van het beeld hier in Workum, bij de Blazerhaven hebt gemaakt. Heeft dat gevoel van vrijheid ook iets met deze plek te maken?’
‘Jazeker, dit is een historische plek. De werf voor de oude schepen is de enige in zijn soort die nog in bedrijf is. Maar dat is niet vanzelf gegaan, er zijn daar ook moeilijke tijden geweest. Mijn beeld staat zowel voor mijn persoonlijke geschiedenis, als voor die van de werf en voor de historie van ons land. De jeep symboliseert de binnenkomst van de bevrijders. Ik wil eigenlijk zeggen dat toen de angst ging verdwijnen.
In die zin is het ook een actueel beeld want ik heb het gevoel dat er momenteel veel wantrouwen en zelfs angst is. Je voelt het in de maatschappij en je merkt het wanneer je wat langer in gesprek bent met iemand. Ik wil graag met mijn onbekommerde spooneys de maatschappij wat minder zorgelijke maken. Dat voel ik als een soort opdracht, vandaar ook het woord factory.’
‘Nu je het zegt, het is inderdaad zo dat als ik rondkijk in de Spooney World Factory dan krijg ik allesbehalve een somber gevoel. De lichte ruimte, de vitrines met de speelse beelden, ze zijn uitnodigend, sterker nog ze doen me glimlachen en ze vragen als het ware ‘pak me vast en word mijn vriend.
En – wonderlijk genoeg – de schilderijen die ik zie verstoren dat positieve gevoel niet. Toch schilder je niet alleen vrolijke dingen.’ ‘Nee, zeker niet, ik wil uiting geven aan een gevoel over wat ik meemaak en waarover ik nadenk. ik doe dat al mijn hele leven, mijn schoolschriften staan vol met tekeningetjes.’
‘Zie ik het goed dat je geboeid bent door het Kubisme?’ ‘Inderdaad elementen uit het Kubisme combineer ik met Pop-art. Voor mij is het Modern Symbolisme want wat ik schilder heeft altijd een diepere laag.
Over dit laatste zegt hij op zijn website: ‘Alles heeft wel een positieve kant, ook al lijkt dat misschien niet altijd zo.’ Een mooie gedachte waar ik het nog wel eens met hem over kan hebben.