Een kunstzinnige kennismaking met het werk van..............

Een ‘Kunstzinnige kennismaking’ met het werk van…… is een reeks artikelen geschreven door Albert Althuis.

Albert liep er al wat langer mee rond om zoiets te doen. Het eerste  gesprek en het artikel was een “test”, zowel voor Petra van Stam als voor Albert. Beiden vonden dat het gesprek en het resultaat in de Friso goed was.

Met Jeroen (Hunia’s drukkerij) werd afgesproken dat we er een serie van mogen maken.

Zo komt er een mooie serie van een ‘Kunstzinnige kennismaking’ met…..
Steeds voor de ‘huis aan huis’ editie.
En natuurlijk daarmee ook voor de website.

Ode aan de vioollbouwer

Een kunstzinnige kennismaking met het werk van

Tjitske Andriesse

Workumer krant Friso

dinsdag 19 september 2023

‘De etalage van Noard 131 is altijd open.’ Dit zijn woorden van Tjitske waarmee ze laat weten dat je hartelijk welkom bent om naar haar werk te komen kijken. Dat die etalage er is weten heel veel mensen. Immers al sinds 2010 is er om de drie à vier weken weer een nieuw schilderij te zien. Dus wanneer je in de buurt bent kijk je bijna automatisch naar die etalage: ‘Wat zou er nu weer hangen?’

Natuurlijk zijn erbinnen nog meer schilderijen. Tjitske heeft haar huis zelfs ingericht voor die schilderijen. ‘Van voor tot achter is dit voor mij een prachtige ruimte. Natuurlijk is er een aanrecht en hier en daar heb ik een tafel met een paar stoelen, maar verder gebruik ik het huis om te kunnen werken.’ Zo, al pratend, liepen we van voor naar achter. En daar stond ik plotseling voor een wand vullend schilderij. Volgens mij een paar meter hoog en ook een paar meter breed. Tjitske volgde mijn blik en zei: ‘Ja, daar ben ik mee bezig. Je ziet wel het is op zeildoek, in de plooien moeten nog pvc-buizen. Het moet zo hangen dat bij wijze van spreken de wind erachter kan komen.’ ‘Wat ik zie is een tafel met een aantal mensen eromheen. Is het een maaltijd?’ ‘Ja dat zie je goed, ik denk soms: ‘Nu kunnen we nog gewoon leven en met elkaar eten, maar hoe lang nog. Het lijkt wel alsof we in meerdere opzichten onze beschaving aan het vernielen zijn. Het kan zomaar zo zijn dat er als het ware een wind komt en ons doet verwaaien.’ ‘Maar Tjitske, dat is een sombere gedachte.’ ‘Dat is zo, maar dat is immers de werkelijkheid, ik wil zeggen dat we verkeerd bezig zijn.’

We zaten nog niet eens en waren dus meteen al serieus en filosofisch aan het praten. Dat veranderde toen mijn gastvrouw me een A4’tje gaf met de woorden ‘lees dit maar eerst, dan schenk ik een kopje koffie’. ‘Dat zal ik doen, maar wat heb je een kleurrijke tuin. Het lijkt wel een ‘feestje’ hierbuiten en wat zijn er ook veel vogels.’ ‘Dat klopt, de vogels weten dat hier wat te halen valt, er hangen allerlei voerbakjes. Die bloemen en de vogels maken dat het hier achter een levendige bedoening is. Ik geniet daarvan.’
‘Dat kan ik begrijpen het ‘leeft’ hier op allerlei manieren. Maar nu ga ik even lezen wat je hier hebt geschreven.’ Het bleek de informatie te zijn die hoort bij de huidige expositie van Tjitskes schilderijen in het Academisch ziekenhuis in Groningen (zie het filmpje op haar website). Tegelijk is het ook een toelichting bij de illustratie die ze gekozen heeft bij het verslag van ons gesprek.

‘Ik lees dat je je beeldend werken altijd gecombineerd hebt met muziek. Dat geldt voor je studietijd en ook voor daarna. Je hebt aan het conservatorium van Amsterdam de opleiding tot violiste gevolgd en daarna ben je violist geworden in het Amsterdams Filharmonisch Orkest. Dit heb je jarenlang gedaan en daarnaast gaf je ook vioolles. Toen je in hier in Workum kwam wonen ben je fulltime beeldend kunstenaar geworden. Mis je nu ook die ‘andere wereld’ van de muziek?’
‘Ook al ben ik niet meer actief als musicus, dat betekent niet dat ik niet meer van muziek houd. Integendeel ik luister altijd naar klassieke muziek. Ook is de invloed van muziek in mijn werk goed zichtbaar. In mijn schilderijen met de accordeon staat het in- en uittrekken van dat instrument voor adem, dat wil zeggen voor leven.
En de illustratie bij dit verslag die ik je gaf, heeft ook alles met muziek te maken. Je ziet dat ik een kolossaal mens heb geschilderd met een viool in zijn handen. Dit grote schilderij – het is meer dan twee meter hoog – heb ik gemaakt toen ik las dat deze vioolbouwer overleden was. Ik heb hem 54 jaar gekend want mijn viool is door hem gemaakt. Mijn schilderij heb ik eigenlijk gemaakt vanuit een gevoel van verwondering en een zekere ontroering. Dat was vanwege de tegenstelling tussen de fors gebouwde maker met zijn grove voorschoot en de viool waar een zekere verfijndheid bij hoort.’
‘Als ik je goed begrijp zit erachter dat wat je laat zien nog weer iets wat er niet is, maar wat er wel bij hoort. Je maakt wat je heeft geraakt, je hoopt dat die emotie overkomt. Je wilt niet uitleggen, je laat ieder zelf kijken en ervaren.’

Een bijzondere opmerking van Tjitske is het waard om dit verslag mee af te sluiten: ‘Je moet steeds naar je werk blijven kijken en dan met jezelf in conclaaf gaan en je afvragen ‘waarom doe ik dit zó’. Een wijs advies voor ieder mens.

  • José Olgers...

    De meeste huizen die aan de Westkant van de stad staan, hebben vanaf hun achterkant een vrij uitzicht op de Makkumerdyk. Dat is ook het geval met Súd 150. José Olgers woont daar en geniet van dat weidse uitzicht. Dat doet ze bijvoorbeeld vanuit het speciaal daarvoor ingerichte zithoekje van

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van José Olgers
  • Douwe en Wiebren Kunst...

    ‘Er is geen school waar je dit werk kunt leren. We hebben het geleerd in de praktijk, yn dit atelier fan ús heit Lammert Kunst, sjoch dêr stiet hy op ‘e foto.’ Ik ben op bezoek bij de gebroeders Kunst in de Begine. Vanuit de winkel, ben ik via een

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van de gebroeders Kunst
  • Renske Bot...

    Al eerder was ik in de bijzondere ‘wereld’ van Súd 6. Deze keer kwam ik echter niet voor de SpooneyWorld, er was een ander doel. Het ging me nu om het werk van Renske. Ongeveer twee jaar geleden kochten zij en haar partner dit huis, verbouwden het, openden de deur

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Renske Bot
  • Henk Jorritsma...

    Op de Aldewei hoorde ik van Henk op welke manier het schilderen voor hem van grote betekenis werd. Hij vertelde dat hij vanwege zijn gezondheid op een veel te vroeg moment met zijn werk moest stoppen. Dat was toen hij 48 jaar was. Hij kreeg toen als Sinterklaascadeau een verfdoos.

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van​ Henk Jorritsma
  • Ruth Vulto...

    Het begin van de wijk Thomashof wordt gemarkeerd door het verzetsmonument. Een beeldengroep die uitdrukt ‘onderdrukking, verzet en vrijheid’. Samen met 250 schoolkinderen is dit gemaakt door Ruth Vulto Gaube. Vanaf 2010 houdt het de herinnering levend aan wat in ons land gebeurde in de periode 1940-1945. Ruth vertelt: “Als

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met Ruth Vulto Gaube - Koor
  • Linda van der Waal...

    Wanneer je op Google de naam Linda van der Waal intikt vind je op haar website de vriendelijke uitnodiging ‘kom gerust een kijkje nemen aan het Súd 34.’ Dat heb ik dan ook gedaan. Ik was nieuwsgierig naar het resultaat van de verbouwing van café naar woonhuis met ‘huiskamer atelier’.

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Joke Stenekes
  • Laura Gerritsen...

    In juli verscheen het boekje ‘Workum in verhalen. Een wandeling door de geschiedenis van de stad’ (zie foto). De omslag is gemaakt door Laura, maar dat was voor mij niet de directe aanleiding om een afspraak met haar te maken. Er was iets anders waar mijn aandacht naar uitging. Dat

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Laura Gerritsen
  • Joke Stenekes...

    In de Begine, vlak bij de brug, wonen Joke en haar man Aldert. Een aantal jaren geleden lagen ze met de boot aan hun geliefde steiger in Workum en toen zagen ze dat dit huis te koop was. Ze waren niet van plan te verhuizen, maar dit plekje in Workum

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Joke Stenekes
  • Tjipke Visser...

    Deze keer wil ik graag aandacht geven aan een beeldend kunstenaar waar in Workum een straat naar is genoemd. Hij werd geboren in de zogenaamde Workumer Kamer. Een prachtige kamer die nu onderdeel is van ‘Warkums Erfskip’, hij is te zien in het voormalige stadhuis. Tjipke Visser (1876-1955) maakte verschillende

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Ttjipke Visser
  • Botas...

    Ruim een jaar geleden stond er opeens een bordje in de etalage van Súd 6. Het was duidelijk dat er nieuwe bewoners waren gekomen, maar wie het waren en wat ze wilden dat was raadselachtig. De komst van Spooneyworld werd aangekondigd. Ik weet nog dat ik dacht: ja, het Engelse

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Botas
  • Piets Althuis...

    Hoe begin je een interview met de vrouw waarmee je al sinds 1964 bent getrouwd. Natuurlijk had ik al een paar keer gezegd dat dit gesprek er aan zat te komen. ‘Hoeft niet’, zei Piets, ‘zoek maar een ander’. ‘Nee’, was steeds mijn reactie, ‘je hebt een bord naast onze

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Piets Althuis
  • Ad Kling...

    Halverwege het Sylspaed is een deur waar zijn naam op staat. Als die deur opengaat verwacht je de hal van een huis, maar dat blijkt een vergissing. Je komt in een steeg met achterin een bord dat aangeeft dat er een atelier is. Loop je in die richting dan kom

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Ad Kling
  • Siete Koch...

    ‘Je wilt weten wat ik graag centraal wil stellen in dit gesprek?’ Terwijl hij dit vraagt, pakt Siete een kommetje van Workumer aardewerk en zet het voor ons op tafel. Daar wil hij het dus graag met mij over hebben. Of dit kleine kommetje genoeg gespreksstof zal geven weet ik

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Siete Koch
  • Henk de Boer...

    In de smaakvolle ruimte van galerie ‘De halve Zwaan’ op de hoek Dwarsnoard/Trekwei, liet ik op me inwerken wat ik allemaal zag. Het was veel en divers, maar ik verbaasde me over mezelf want de veelheid van dit alles maakte niet dat ik een onrustig gevoel kreeg. Dat zal te

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Henk de Boer
  • Christien van Aken...

    ‘Mijn vader was een wijze man. Ik was leerling van het gymnasium waar hij leraar klassieke talen was. Hij had in de gaten dat ik op dat moment niet zo’n studiehoofd was en daarom gaf hij me het advies naar de lerarenopleiding te gaan. Daar volgde ik o.a. de richting

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Christien van Aken
  • Henk Ravenhorst...

    ‘Het is niet goed om een dag te beginnen zonder koffie’, zegt Henk als ik bij hem binnenkom. Daarom krijg ik eerst een voortreffelijke cappuccino. Terwijl hij zich daarna ook zelf voorziet van zo’n cappuccino begint het gesprek als vanzelf. ‘Ja dat schilderij heb ik gekozen omdat het veel zegt

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Henk Ravenhorst
  • Matteke de Vries...

    ‘Toen je me belde om een afspraak te maken voor ons gesprek wist ik meteen welk schilderij ik als uitgangspunt wilde gebruiken. Maar dat kan ik niet verklaren het was puur intuïtief’.’ Als Matteke de deur van Súd 143 voor me open doet is dit zo ongeveer het eerste wat

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Matteke de Vries
  • Frans Berkhout...

    Wanneer je op de Vicariswei in Workum zoekt naar het huis van Frans Berkhout hoef je het huisnummer niet te kennen. Op de voorgevel zie je een afbeelding van één van zijn schilderijen. Zou je aanbellen met de vraag of hij nog meer van dit soort schilderijen heeft dan zou

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Frans Berkhout
  • Petra van Stam...

    In het centrum van Workum, op de Merk, werkt Petra een aantal dagen van de week. Bij goed weer zie je haar altijd door de boog naast het Pottebakkershûs buiten staan. Met eindeloos geduld staat ze te vijlen en te schuren aan een stuk natuursteen. Na een aantal weken komt

    Beeldenstad Workum

    Een kunstzinnige kennismaking met het werk van Petra van Stam